بررسی علل تطابق نیافتن مدلهای اقتصادی رفتار اوپک در بلندمدت از دیدگاه تحولات بازار نفت و ویژگیهای این سازمان

بیشتر مدلهایی که طی 30 سال گذشته برای توضیح رفتار اوپک بیان شده اند فقط رفتار این سازمان را از دیدگاه ریاضی و در چارچوب اقتصاد بنگاهها مورد تجزیه و تحلیل قرار داده اند. در این مقاله مدلهای اقتصادی رفتار اوپک معرفی و عملکرد اوپک به کمک این مدلها بررسی شده است. نتایج تحقیق نشان دهنده آن است که هر یک از مدلهای رفتاری اوپک در کوتاه مدت می تواند رفتار این سازمان را توضیح دهد اما دلایلی نظیر تغییر ساختار بازار جهانی نفت طی عمر 48 ساله اوپک (کاهش قدرت انحصاری شرکتهای نفت، ورود عرضه غیراوپک و کاهش تقاضا برای نفت اوپک، فروپاشی شوروی و کاهش مازاد ظرفیت تولید)، بی ثباتی وضع اقتصادی ـ سیاسی پنج کشور مهم تولیدکننده نفت خام اوپک در خلیج فارس (ایران، عربستان، کویت، عراق و امارات) که بر روی عملکرد اوپک تأثیرگذار است، همچنین نامتجانس بودن اعضای اوپک سبب شده است که در بلندمدت نتوان رفتار اوپک را با مدلهای صرفاً اقتصادی بیان کرد. شاید تلفیقی از مدلهای اقتصادی رفتار اوپک با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی ـ سیاسی کشورهای مهم تولیدکننده نفت خام این سازمان و توجه به وضع ذخایر نفتی و پیش بینی کاهش ظرفیت تولید در کشورهایی که ذخایر اصلی نفت را دارند بتواند رفتار اوپک را در بلندمدت توضیح دهد.